Do wzorcowej wsi w Golęczewie przybyli osadnicy z kilku regionów Niemiec oraz paru innych krajów. Poniżej lista niemieckich mieszkańców Golenhofen, przygotowana na podstawie dokumentów z lat 1905-1945:
- ankiety rekrutacyjne osadników
- spisy podatkowe
- księga szkolna – spis uczniów
- akty zgonu

Warto tu wspomnieć, że dokumenty zawierają często informacje niepełne lub sprzeczne ze sobą. Część przybyszów wcześniej zmieniało miejsce zamieszkania – widać to, gdy w szkolnej księdze uczniów ich dzieci mają zapisane różne miejsca urodzin.
Dokumenty pozwoliły ustalić prawdopodobne miejsce pochodzenia zdecydowanej większości właścicieli gospodarstw. We wsi było też kilka czy nawet kilkanaście mieszkań „robotniczych” bez gospodarstwa – robotnicy rolni byli znacznie bardziej „płynnym” żywiołem, częściej się przeprowadzali. Dlatego też dla tych domów trudno ustalić nazwiska mieszkańców.
Stara numeracja domów i obecny adres | Osadnicy i ich pochodzenie |
---|---|
Dom nr 1 – Kręta 3 | Początkowo Friedrich II Arwa – Szemlak k. Aradu, Węgry – dziś Semlac, Rumunia; zaś potem Theodor Durdel (ur. Gross Crien / Krzynia koło Słupska) |
Dom nr 2 – Kręta 15 | Peter Rosinger – Szemlak k. Aradu, Węgry – dziś Semlac, Rumunia |
Dom nr 3/4 (Tysiąclecia/Kręta) | Georg Grünwald – Szemlak k. Aradu, Węgry – dziś Semlac, Rumunia Friedrich I Arwa (prawdopodobnie to ten sam Friedrich Arwa spod nru 23) – Dobanovci, Slawonia-Węgry; dziś Serbia (pod Belgradem) |
Dom nr 5 – Tysiąclecia 8b | Heinrich II Arwa – ówczesne Węgry (albo Dobanovci – obecnie Serbia; albo Szemlak – obecnie Semlac, Rumunia) |
Dom nr 6 – Tysiąclecia 15 | Erdmann Gatke, Łódź |
Dom nr 7 – Tysiąclecia 9 | Ferdinand Kratz (Kraatz), ówczesna Rosja |
Dom nr 8 – Tysiąclecia 7 | Andreas Schoppmeier – Neuenhofe koło Haldensleben, Saksonia-Anhalt, Niemcy |
Dom nr 9 – Tysiąclecia 3/3a | August Dannemann (kołodziej), Dardesheim koło Halberstadt, Saksonia-Anhalt |
Dom nr 10 (kuźnia) – Tysiąclecia 1 | Gustaw Weniger (kowal), Borek Wielkopolski k. Koźmina, Poznańskie |
Dom nr 11 – Dworcowa 48 | Emil Witting, Dielingen koło Lübbecke, Nadrenia-Westfalia |
Dom nr 12 – Dworcowa 22 (wg pierwszej numeracji nr 12) | |
Dom nr 13 – Tysiąclecia 4 | Ernst Gottschling, Zimna Woda między Aleksandrowem i Łodzią, a następnie rodzina Wolter |
Dom nr 14 – Tysiąclecia 2a | Michael Schneider, Szemlak k. Aradu, Węgry – dziś Semlac, Rumunia |
Dom nr 15 – Dworcowa 61 | Adolf Voigt – Schwaneberg koło Wanzleben, Saksonia-Anhalt, Niemcy; a następnie Wilhelm Huff z Breitenfelde/Przyborowo pow. Gniezno |
Dom nr 16 – Lipowa 2 | Gustaw John – być może Krayn koło Liegnitz, Śląsk – Niemcy – obecnie Krajów koło Legnicy |
Dom nr 17 – Lipowa 4 | Christian Hessel – Kaiserthal, gubernia taurydzka, pd. Rosja – dziś Zołota Dołyna k. Melitopolu, pd. Ukraina nad Morzem Azowskim |
Dom nr 18 – Lipowa 6 | Friedrich Hessel – Kaiserthal, gubernia taurydzka, pd. Rosja – dziś Zołota Dołyna k. Melitopolu, pd. Ukraina nad Morzem Azowskim |
Dom nr 19 – Lipowa 5 | Georg Stiedel – Hesselhurst, Badenia, Niemcy |
Dom nr 20 – Lipowa 3 | Johann Arwa (prawdopodobnie ten sam co pod nrem 22) – choć wg informacji na pocztówce dom należał do osadników o nazwisku Fleischer. |
Nr 21 – szkoła | Nauczyciel Richard Janetzky i Mathilde z d. Standke, w l. 1888-1894 mieszkali w Bukowcu (dziś Bucharzewo k. Sierakowa). Janetzky potem uczył w Psarskich – obecnie dzielnica Poznania. |
Dom nr 22 – Dworcowa 57 | Johann Arwa – Dobanovci, Slawonia-Węgry; dziś Serbia (pod Belgradem) |
Dom nr 23 – Dworcowa 55 | Friedrich I Arwa (prawdopodobnie ojciec Heinricha I Arwa spod nru 40) – Dobanovci, Slawonia-Węgry; dziś Serbia (pod Belgradem) |
Dom nr 24 – Dworcowa 53 | Richard Köhler, Westdorf koło Quedlinburg (Saksonia-Anhalt, dziś część miasta Aschensleben) |
Dom nr 25 – Dworcowa 51 | Friedrich II Hessel – Kaiserthal, gubernia taurydzka, pd. Rosja – dziś Zołota Dołyna k. Melitopolu, pd. Ukraina nad Morzem Azowskim |
Dom nr 26 – Dworcowa 49 | Christian II Zimmer, a następnie Wilhelm? Zimmer; Steinmauern, Badenia |
Dom nr 27 – Dworcowa 47 | Christian I Zimmer – Helmlingen, Badenia, Niemcy |
Dom nr 28 – Dworcowa 45 | Nikolai Möllmann – zapewne krewny osadnika o tym samym nazwisku spod nr 42, zatem – Berestowo k. Bachmut, pd. Rosja – dziś Berestowe, wschodnia Ukraina (okręg doniecki) |
Dom nr 29 – Dworcowa 43 | Matthias Staufer – Helmlingen, Badenia, Niemcy |
Dom nr 30 – Dworcowa 39 | Christian Kautz (Kantz) – Helmlingen, Badenia, Niemcy |
Dom nr 31 – Dworcowa 35 | Karl Heiland – Helmlingen, Badenia, Niemcy |
Dom nr 32 – Dworcowa 33 | Gotthold Munack (miejsca urodzin dzieci – Senftenberg (pd. Brandenburgia) w 1892 i 1894; zaś ur. w 1904 – Lipsa Kreis Hoyerswerda) |
Dom nr 33 – Dworcowa 24 | Friedrich Hasemeier – przybył z Delaware w Ohio w Ameryce, ale pochodził ze Schledehamm koło Osnabrück, Niemcy; zaś już w 1908 Christian II Zimmer – Steinmauern, Badenia, Niemcy; potem – rodzina Cawein z Ilbesheim bei Landau, Nadrenia-Palatynat |
Dom nr 34 – Dworcowa 26 | Friedrich Krüger – rejon Konin/Turek/Kalisz – wówczas Rosja |
Dom nr 35 – Dworcowa 28 | Prawdopodobnie Heinrich Pfahlert – Westfalia, Niemcy; zaś już w 1908 – Adam Kerth, Ilbesheim bei Landau, Nadrenia-Palatynat |
Dom nr 36 – Dworcowa 30 | Alexander Müller – pd. Rosja (prawdopodobnie gubernia taurydzka; dziś pd. Ukraina nad Morzem Azowskim); zaś już w 1908 – Jakob Hamm |
Dom nr 37 – Dworcowa 32/34 – dom robotniczy (Arbeiterhaus) | |
Dom nr 38 – Dworcowa 36 | Gustaw Specht – Berlin, Niemcy |
Dom nr 39 – Dworcowa 38 | Wilhelm? Frey – Johannesruh, gubernia taurydzka, pd. Rosja – dziś Dołynśke k. Melitopola, pd. Ukraina nad Morzem Azowskim |
Dom nr 40 – Dworcowa 40 | Heinrich I Arwa (syn Friedricha I Arwa spod nr 23) – Dobanovci, Slawonia-Węgry; dziś Serbia (pod Belgradem) |
Dom nr 41 – Dworcowa 42 – dom robotniczy (Arbeiterhaus) | prawdopodobnie Hermann Semch, robotnik kolejowy, z Buchwalde k. Senftenberg |
Dom nr 42 – Dworcowa 44 | Jakob Möllmann – Berestowo k. Bachmut, pd. Rosja – dziś Berestowe, wschodnia Ukraina (okręg doniecki) |
Dom nr 43 – Gospoda pod Złotą Gwiazdą | Początkowo Jakob Lasch z Kork w Badenii; a następnie Gustaw Radeck z Leszna |
Dom nr 44/45 – Dworcowa 52/54 (wg pierwszej numeracji dom nr 12) | Gerhard Kramer (piekarz i mistrz budowlany), Prinzenau Kreis Obornik – Przecław koło Pamiątkowa |
Dom nr 46/47 – Tysiąclecia 6/8 – dom robotniczy (Arbeiterhaus) | Andreas Ludwig Julius Blaschke (szewc) |
Dom nr 48 – Dworcowa 29/31 – dom robotniczy (Arbeiterhaus) | |
Dom kolejowy Dworcowa 21 |
Ponadto, dokumenty wspominają liczne nazwiska, których nie udało mi się połączyć z konkretnymi adresami. Można przypuszczać, że w większości są to robotnicy rolni, a nie samodzielni gospodarze.
Friedrich Busler, robotnik
August Dachwitz, Zbiersk k. Stawiszyna, powiat Kalisz
Gottlieb Friedke, wymiernik, ur. Hessendorf powiat Guben
August Goepper, Kork, Badenia
Frederike Helmdag, robotnica, ur. w Westdorf powiat Quedlinburg
Heinrich Keller, robotnik
Johann Keller, Dobanovce, Slawonia (dziś Serbia)
Konrad Keller, robotnik
Michael Klein, robotnik, Szemlak k. Aradu, Węgry – dziś Semlac, Rumunia
Robert Laube, robotnik, Buszewo k. Szamotuł?
Karl Lauer
Eugen, Richard i Karl Leiner, Ilbesheim bei Landau, Nadrenia-Palatynat
August i Pauline Mittelstädt, gospodarze
Karl Rieger, gospodarz
Walter i Elżbieta Romann?, Berlin
Friedrich Russler
Paul Schilling, gospodarz
August Schwandt, gospodarz/rencista, Marienthal, Rosja (prawdopodobnie Sowietskoje k. Saratowa nad Wołgą)
Wilhelm Schwandt, Żubardź – obecnie Łódź
Hermann Semch, pracownik kolei, ur. Buchwalde k. Senftenberg
Samuel Sommerfield, kowal – Drzonek k. Obornik?
Otto Steinke
Roman Schulz, Łódź?
NN Vetter, gospodarz, wcześniej zam. w Grune / Gronowo pod Lesznem
Adam i Elżbieta Widiger
Gustaw Wojatschke, Kalisz
Reinhold Walter
Musisz się zalogować aby dodać komentarz.