Ludzie

Goleniec

Galerię naszych golęczewskich „sław” otwiera Goleniec – hipotetyczny założyciel czy pierwszy właściciel wsi. Źródła nie wspominają takiej postaci, ale specjaliści zajmujący się pochodzeniem nazw miejscowych domyślają się jego istnienia. Najstarsza zapisana nazwa wsi, z 1313 roku, brzmiała najprawdopodobniej Goleńczowo lub Goleńczewo. Taka zaś nazwa oznaczałaby „miejsce czy pole człowieka, którego zwą Goleniec”. Zaś jego czas życia należałoby umieścić gdzieś pomiędzy XI a XIII wiekiem.

Jan Gorczyczewski

Właściciel majątku golęczewskiego w latach 30-tych XIX wieku. W jego czasach wieś liczyła kilkanaście domów i ponad 100 mieszkańców. Jan Gorczyczewski brał aktywny udział w debacie publicznej na temat uwłaszczenia chłopów, które stopniowo było przeprowadzane w Królestwie Prus w owym czasie. Występował zdecydowanie przeciwko uwłaszczaniu chłopów, a swoją troskę motywował między innymi dbałością o nich samych, a także o rolniczą gospodarkę Wielkopolski. Uważał, że „niemoralne jest to, aby obdarowywać kogoś, czyli chłopa, kosztem drugiego, czyli pana, i karygodne jest to, że własności pana nie broniły żadne prawa cywilne. Postępując w ten sposób psuje się obywatelski spokój, który na bezpueczeństwie osób i własności się opiera, niszczy się zaufanie do rządu i odstręcza od pracy i staranności”. Szerzej poglądy Gorczyczewskiego opisał Marian Bajer w artykule „Dwaj Golęczewianie opisani przez historyków” w książce „Jubileusz 700-lecia Golęczewa – tom II”.

Zygmunt Błociszewski

Ostatni właściciel golęczewskiego majątku, zapisał się niezbyt chlubnie w polskich dziejach wsi – jako że sprzedał Golęczewo za 530 tysięcy marek pruskiej Komisji Kolonizacyjnej. Każda taka transakcja była notowana ze smutkiem przez patriotyczne polskie media, ponieważ wiązała się z zasiedleniem terenu przez Niemców. Poszukuję informacji o Zygmuncie Błociszewskim (zdjęcie nekrologu ze strony http://www.sejm-wielki.pl).

Paul Fischer

Główny architekt Komisji Kolonizacyjnej, człowiek, który bez wątpienia miał największy wpływ na kształt i wzorcowej wsi niemieckiej w Golęczewie. Autor dzieła „Ansiedelungsbauten in den Provinzen Posen und Westpreussen” (wyd. 1904; okładka ze zbiorów uniwersytetu w Berlinie) – rodzaju katalogu wzorcowych projektów domów i zabudowań gospodarczych. Na stronach tej książki znajdziemy liczne projekty, zrealizowane w praktyce w Golęczewie. Poszukuję szerszych informacji o życiu tej intrygującej postaci.

Wilhelm II

Cesarz Niemiec i król Prus 1888-1918. Żywo zainteresowany umocnieniem i ekspansją żywiołu niemieckiego na wschodzie państwa. Wielokrotnie udzielał poparcia działaniom Komisji Kolonizacyjnej i śledził z uwagą jej postępy. Pisze się, że powstanie w Golęczewie wsi wzorcowej (Musterdorf) dokonało się na osobiste życzenie kajzera. Poszukuję potwierdzenia tei informacji w źródłach.

Augusta Wiktoria

Małżonka Wilhelma II, być może najbardziej wpływowa osoba, która odwiedziła Golęczewo. Podczas poznańskich „Dni Cesarskich” (Kaisertage) w sierpniu 1910 roku, jak pisała namysłowska gazeta Namslauer Stadtblatt, cesarzowa Augusta Wiktoria i inni szacowni goście odbyli samochodową wycieczkę do wsi osadniczych Schönherrnhausen (dziś Piątkowo) i Golenhofen, a dzieci z obydwu wsi ugościły cesarzową kawą i ciasteczkami. Nie jestem jednak pewny wizyty Augusty Wiktorii w Golenhofen, jako że lokalny Posener Tageblatt wspomina wizytę wyłącznie w Schönherrnhausen. To jak było?