Przez stulecia w Golęczewie znajdowała się siedziba niewielkiego majątku – dwór, wielokrotnie przebudowywany, w tym samym miejscu być może od setek lat. Tu rezydowali właściciele wsi, tak często zmieniający się w XIX wieku.
Nie udało mi się dotrzeć do żadnych zdjęć dawnego dworu. Na szczęście, niemiecka mapa z końca XIX w. szczegółowo prezentuje pierwotny plan posiadłości. Przed dworem był obszerny majdan, zabudowany ze wszystkich stron budynkami gospodarczymi. Na środku majdanu była rabata, pewnie z kwiatami (półkolisty kształt). Z majdanu odchodziło kilka dróg, w tym na pd.wsch. w kierunku dawnego folwarku Nepomucenowo (obecna ulica Kręta). Pomiędzy dworem a stawem i strumieniem był park czy ogród z alejkami.
Majątek w 1901 r. z rąk ostatniego właściciela (Zygmunta Błociszewskiego) przeszedł w ręce Komisji Kolonizacyjnej, a po kilku latach zlikwidowano jego odrębność, włączając go administracyjnie do wsi wzorcowej Golenhofen. Zaniedbany dwór został przebudowany. Jego dwa skrzydła podzielono na osobne domy (dziś są to widoczne znad stawu budynki pod adresami: Kręta 15 i Kręta 3) – zaś łączący je łącznik został zburzony. Patrząc na detale domu pod adresem Kręta 15 przypuszczam, że pierwotny budynek dworu mógł pochodzić z okolic lat 1860-1880.
Źródła podają, że cztery figury z parku dworskiego zostały przeniesione do ozdobnej studni-ujęcia wody, postawionej przed golęczewską szkołą (obecnie studnia nie istnieje). Figury miały ponoć symbolizować Wojnę, Handel, Rzemiosło i Sztukę.
Kolejną pozostałością golęczewskiego majątku jest kamienny budynek przy Tysiąclecia 13, pełniący dawniej rolę czworaków dla pracowników majątku.
Inne budynki zostały zburzone lub zaadaptowane na potrzeby osadników jako domy mieszkalne, jak:
- istniejący do ok. 2015 r. dom nr 5 (obecnie Tysiąclecia 8b)
- istniejący do lat 70-tych? dom nr 7 (obecnie posesja Tysiąclecia 9)
- istniejący do lat 70-tych? bliźniaczy dom nr 3/4 na rogu Tysiąclecia i Krętej
Właściciele majątku w Golęczewie – zobacz informacje na osobnej stronie.
Zobacz wpisy
Toniszewo, Golęczewo – dwa dwory, jedna historia
Parę kilometrów za Wągrowcem, we wsi Toniszewo, znajduje się zaniedbany dwór. Z Golęczewem wiążą go nie tylko osoby właścicieli. Dwór w Toniszewie daje wyobrażenie, jak mógł wyglądać ten golęczewski, którego pozostałości możemy oglądać przy ulicy Krętej. 19 czerwca 1885 r. zmarł Theodor Bayer, właściciel majątku w Golęczewie, emerytowany oficer pruskiej…
1880: Ksiądz Grabowski, oficer Bayer i Kulturkampf
Przenosimy się w czasy początku Kulturkampfu – walki państwa pruskiego z Kościołem katolickim, która w Poznańskiem często łączyła się ze zwalczaniem polskości jako takiej. W Chludowie jako wikary pracuje ksiądz Józef Grabowski, szykanowany przez pruską administrację. Jednocześnie, utrzymuje świetne stosunki z Niemcem, protestantem, właścicielem dóbr golęczewskich – Theodorem Bayerem. Urodzony…
1838: Pogrzeb Jana Gorczyczewskiego, właściciela Golęczewa
Jan Gorczyczewski nabył majątek w Golęczewie prawdopodobnie między 1817 a 1820 rokiem. Wsławił się nieprzejednaną postawą wobec planów uwłaszczenia chłopów w Poznańskiem (pisał o tym Marian Bajer w swojej pracy „Dwaj Golęczewianie opisani przez historyków”). Okazuje się, że była to całkiem znamienita i zasłużona postać, o czym świadczy zamieszczony poniżej…
Nowość: Lista właścicieli golęczewskiego majątku
Nie było łatwo pozbierać strzepy informacji o ziemianach, którzy rezydowali w skromnym dworze nad stawem w Golęczewie. To, co mi się udało zgromadzić, udostępniłem na nowej stronie. Mam nadzieję, że w przyszłości ta strona zostanie wzbogacona o nowe informacje. Na fotografii w nagłówku strony – Antoni Błociszewski, który kupił posiadłość…
1906: Opis wsi Golenhofen wg Schwochowa
„Ansiedlunsgdorf Golenhofen” to wydana w Lesznie w 1908 r. dla potrzeb patriotycznego nauczania szkolnego broszura, opisująca dzieje niemieckiej kolonizacji na wschodzie. Co dla nas ważne, jest tam rozdział o niemieckiej wsi wzorcowej w Golęczewie. Jest to barwny reportaż z wizyty H. Schwochowa, odbytej w naszej wsi najprawdopodobniej latem 1906 roku.…
1861: XIX-wieczne Golęczewo na mapie katastralnej
Kilkanaście domów wzdłuż dzisiejszej ul. Tysiąclecia, oraz zabudowania majątku nad stawem – taki obraz wsi przedstawia szczegółowa mapa katastralna, dostępna w poznańskim Archiwum Państwowym. Golęczewo sprzed 160 laty było naprawdę bardzo podrzędną miejscowością! Mapa jest „wielowarstwowa”. Została stworzona w 1861 r., ale na podstawie starszej mapy z 1847 r., przy…
1897: tak wyglądały zabudowania golęczewskiego majątku
Stajnie, obory, stodoły – wszystko to mieściło się pomiędzy obecnymi ulicami: Krętą, Cichą, Stolarską i Krzywą. Rozplanowanie zburzonych przed ponad 100 laty budynków majątku udało mi się zrekonstruować dzięki rysunkowi w polisie ubezpieczeniowej z 1897 r. Budynek Materiał / dach Wymiary (w stopach) dł. x szer. x wys. 1/ Dom…
Nad stawem golęczewskiego majątku
Staw przy ul. Tysiąclecia dawniej stanowił centrum Golęczewa. Na fragmencie pocztówki z ok. 1910 r. widzimy pozostałości golęczewskiego majątku – dworski park i zabudowania gospodarcze, po których dziś nie ma śladu. Na pierwszym planie starego zdjęcia pod pompą pozuje mężczyzna z pieskiem. Po drugiej stronie stawu, z lewej strony zdjęcia,…
1875: sposób na myszy z golęczewskiego majątku
Jak zwalczał polne myszy Theodor Bayer, właściciel Golęczewa? O tym dowiadujemy się z pewnego czasopisma gospodarskiego, wydanego w 1875 roku. Theodor Bayer był emerytowanym oficerem pruskiej armii. Jako właściciel golęczewskiego majątku, utrzymywał dobre stosunki z Polakami (miał żonę Polkę). Poniższy artykuł o tytule „Neue Vertilgungsart der Feldmäuse” pochodzi z wydanej…
Golęczewo 
Musisz być zalogowany, aby dodać komentarz.