Archiwa autora: goleczewo

1906: Golęczewo zmienia nazwę na Golenhofen

Wzorcowa niemiecka wieś nie mogła nazywać się po polsku. Oto akta, dokumentujące zmianę nazwy naszej wsi na jakże niemieckie Golenhofen. Tylko co to znaczy Golenhofen? Można tylko sobie wyobrazić, jakim dyskomfortem było dla działaczy pruskiej Komisji Kolonizacyjnej, meldowanie o postępach akcji osadniczej we wsi Golenczewo. A może Golentschewo? Urzędowa była ta pierwsza wersja, ale wCzytaj dalej „1906: Golęczewo zmienia nazwę na Golenhofen”

Archiwum Golenhofen w Gnieźnie: relacja z rekonesansu

W dn. 24 września br. odwiedziłem gnieźnieński oddział Archiwum Państwowego w Poznaniu. W Gnieźnie znajdują się akta Komisji Kolonizacyjnej – instytucji, która zbudowała w Golęczewie wzorcową niemiecką wieś. Celem wizyty było pobieżne przejrzenie dokumentów, dotyczących Golęczewa. Co ciekawsze „kąski” zamierzałem sfotografować, również po to, by udostępnić je na stronie internetowej. Miałem nadzieję na odnalezienie informacji,Czytaj dalej „Archiwum Golenhofen w Gnieźnie: relacja z rekonesansu”

1912: Diabeł z golęczewskich bagien

Po długich internetowych poszukiwaniach udało mi się odnaleźć treść krótkiego podania, zapisanego przez Otto Knoopa i wydanego w 1912 roku w zbiorze bajek przez gimnazjum w Rogoźnie jako „dodatek naukowy do programu wielkanocnego”. Swoją drogą ciekawe, że uczniom gimnazjum na Wielkanoc serwowano ludowe opowieści o diabłach… Diabeł z bagien W pewnym lesie pod Golenczewem (obecnieCzytaj dalej „1912: Diabeł z golęczewskich bagien”

Praca doktorska Vereny Jakobi – rozdział o Golęczewie teraz po polsku

W 2003 roku na berlińskiej politechnice powstała praca doktorska, w której wzorcowa wieś Golenhofen zajmuje wyjątkowe miejsce. Dziś dzięki zgodzie autorki oraz tłumaczeniu Damiana Weymanna możemy na tej stronie przeczytać po polsku rozdział poświęcony Golęczewu. Tematem pracy „Heimatschutz und Bauerndorf – zum planmäßigen Dorfbau im Deutschen Reich zu Beginn des 20. Jahrhundert” są trendy wCzytaj dalej „Praca doktorska Vereny Jakobi – rozdział o Golęczewie teraz po polsku”

Golęczewo i okolice na 10 starych mapach

Korzystając z dobrodziejstwa digitalizacji zasobów archiwalnych, możemy się wybrać w podróż w czasie. Na mapach, wydanych w ciągu ostatnich trzystu lat, obserwujemy jak mocno zmieniła się nasza okolica i sposób jej przedstawienia. Kiedy pierwszy raz zobaczymy na mapie Golęczewo? Jakie wsie istniały w okolicy, a już dawno zniknęły? Przekonajmy się. W opracowaniu artykułu korzystałem m.in.Czytaj dalej „Golęczewo i okolice na 10 starych mapach”

Nepomucenowo: zapomniany folwark pod Golęczewem

Dzisiaj wieczorem wybrałem się na spacer tam, gdzie w XIX wieku istniała niewielka miejscowość Nepomucenowo. Mieszkańcy Golęczewa znają to miejsce – przy torach kolejowych, pomiędzy salonem Mercedesa Duda-Cars a przejazdem kolejowym. Miejscowości i ich nazwy pojawiają się i znikają bez żadnego śladu. Jedną z takich wsi, czy raczej zamieszkanych folwarków, jest Nepomucenowo. Ta nazwa pierwszyCzytaj dalej „Nepomucenowo: zapomniany folwark pod Golęczewem”

1908: W pruskim parlamencie o Golęczewie

Wzorcowa wieś Golenhofen była szeroko znana w Niemczech. Do tego stopnia, że wspominano o niej nawet w dyskursie politycznym. Dziennik Poznański z 12 kwietnia 1908 roku przytacza tekst mowy Zygmunta Dziembowskiego, polskiego posła do pruskiego landtagu. Nie miał on zbyt dobrego zdania o jakości golęczewskich domów, pobudowanych przez Komisję Kolonizacyjną… Zygmunt Dziembowski (1858-1918), adwokat zCzytaj dalej „1908: W pruskim parlamencie o Golęczewie”

Cmentarze choleryczne koło Golęczewa

W niedzielne popołudnie odbyliśmy rowerową wycieczkę do mało znanych miejsc pochówku ofiar epidemii cholery w Żydowie i Świerkówkach. Epidemia cholery powracała w XIX wieku kilkukrotnie, zbierając krwawe żniwo także w naszym regionie. Na silnie zakaźną chorobę nie znano lekarstwa i umierały na nią całe rodziny, nieraz w kilka dni. Zmarłych grzebano na specjalnie utworzonych cmentarzach,Czytaj dalej „Cmentarze choleryczne koło Golęczewa”

110 lat Kriegerverein Golenhofen

Dokładnie 110 lat temu – 9 lipca 1911 roku – został ufundowany sztandar golęczewskiego koła niemieckich weteranów – Kriegerverein Golenhofen. Koła Kriegerverein to powszechne w ówczesnych Niemczech lokalne stowarzyszenia, grupujące weteranów wojny, żołnierzy i rezerwistów, z silnym nastawieniem patriotycznym czy wręcz nacjonalistycznym. Członkowie Kriegerverein uczestniczyli ze swoim sztandarem w uroczystościach patriotycznych i kościelnych, dbali oCzytaj dalej „110 lat Kriegerverein Golenhofen”