Historia przed 1901 – Golęczewo

1861: XIX-wieczne Golęczewo na mapie katastralnej

Kilkanaście domów wzdłuż dzisiejszej ul. Tysiąclecia, oraz zabudowania majątku nad stawem – taki obraz wsi przedstawia szczegółowa mapa katastralna, dostępna w poznańskim Archiwum Państwowym. Golęczewo sprzed 160 laty było naprawdę bardzo podrzędną miejscowością! Mapa jest „wielowarstwowa”. Została stworzona w 1861 r., ale na podstawie starszej mapy z 1847 r., przy czym zmiany, np. wyburzone wCzytaj dalej „1861: XIX-wieczne Golęczewo na mapie katastralnej”

1897: tak wyglądały zabudowania golęczewskiego majątku

Stajnie, obory, stodoły – wszystko to mieściło się pomiędzy obecnymi ulicami: Krętą, Cichą, Stolarską i Krzywą. Rozplanowanie zburzonych przed ponad 100 laty budynków majątku udało mi się zrekonstruować dzięki rysunkowi w polisie ubezpieczeniowej z 1897 r. Budynek Materiał / dach Wymiary (w stopach) dł. x szer. x wys. 1/ Dom mieszkalny (dwór) Murowany, kryty dachówkąCzytaj dalej „1897: tak wyglądały zabudowania golęczewskiego majątku”

1875: sposób na myszy z golęczewskiego majątku

Jak zwalczał polne myszy Theodor Bayer, właściciel Golęczewa? O tym dowiadujemy się z pewnego czasopisma gospodarskiego, wydanego w 1875 roku. Theodor Bayer był emerytowanym oficerem pruskiej armii. Jako właściciel golęczewskiego majątku, utrzymywał dobre stosunki z Polakami (miał żonę Polkę). Poniższy artykuł o tytule „Neue Vertilgungsart der Feldmäuse” pochodzi z wydanej w Ratyzbonie (Regensburg) czasopisma „NeuesteCzytaj dalej „1875: sposób na myszy z golęczewskiego majątku”

Wiatrak (prawie) w Golęczewie

Wielkopolski krajobraz przed 150 czy 200 laty był dosłownie usiany wiatrakami. Ze starych map wynika, że w Golęczewie nie było nigdy wiatraka, ale najbliższy stał od wsi przysłowiowy „rzut beretem”. Na mapach od końca XVIII wieku aż do gdzieś 60-tych lat XIX wieku można się przekonać, że wiatrak stał w Sobocie, na tyłach majątku, gdzieśCzytaj dalej „Wiatrak (prawie) w Golęczewie”

Golęczewo i okolice na 10 starych mapach

Korzystając z dobrodziejstwa digitalizacji zasobów archiwalnych, możemy się wybrać w podróż w czasie. Na mapach, wydanych w ciągu ostatnich trzystu lat, obserwujemy jak mocno zmieniła się nasza okolica i sposób jej przedstawienia. Kiedy pierwszy raz zobaczymy na mapie Golęczewo? Jakie wsie istniały w okolicy, a już dawno zniknęły? Przekonajmy się. W opracowaniu artykułu korzystałem m.in.Czytaj dalej „Golęczewo i okolice na 10 starych mapach”

Nepomucenowo: zapomniany folwark pod Golęczewem

Dzisiaj wieczorem wybrałem się na spacer tam, gdzie w XIX wieku istniała niewielka miejscowość Nepomucenowo. Mieszkańcy Golęczewa znają to miejsce – przy torach kolejowych, pomiędzy salonem Mercedesa Duda-Cars a przejazdem kolejowym. Miejscowości i ich nazwy pojawiają się i znikają bez żadnego śladu. Jedną z takich wsi, czy raczej zamieszkanych folwarków, jest Nepomucenowo. Ta nazwa pierwszyCzytaj dalej „Nepomucenowo: zapomniany folwark pod Golęczewem”

Cmentarze choleryczne koło Golęczewa

W niedzielne popołudnie odbyliśmy rowerową wycieczkę do mało znanych miejsc pochówku ofiar epidemii cholery w Żydowie i Świerkówkach. Epidemia cholery powracała w XIX wieku kilkukrotnie, zbierając krwawe żniwo także w naszym regionie. Na silnie zakaźną chorobę nie znano lekarstwa i umierały na nią całe rodziny, nieraz w kilka dni. Zmarłych grzebano na specjalnie utworzonych cmentarzach,Czytaj dalej „Cmentarze choleryczne koło Golęczewa”

Ogłoszenia drobne z XIX wieku

W dawnej lokalnej prasie można znaleźć nieliczne ogłoszenia związane z Golęczewem. Odnoszące się do drobnych gospodarskich spraw, są świadectwem ostatnich lat „polskiej” wsi sprzed przejścia majątku w posiadanie niemieckiej Komisji Kolonizacyjnej. Źródła ogłoszeń: Wielkopolanin R. 7, nr 183 (11 sierpnia 1889) Kreisblatt des Kreises Posen-West. Jg. 9, Nr. 25 (24 Juni 1897) Wielkopolanin R. 15,Czytaj dalej „Ogłoszenia drobne z XIX wieku”

Grobowce sprzed 5500 lat w Lesie Sobockim

Las nad Samicą nieopodal Golęczewa skrywa niedawno odkryte megalityczne grobowce, typowe dla tzw. kultury pucharów lejkowatych. Pierwsze badania archeologiczne zostały przeprowadzone w 2019 roku przez Wydział Archeologii UAM i Muzeum Archeologiczne w Poznaniu (więcej na temat tych badań). Pomiędzy dawnym rozlewiskiem a leśną drogą znajduje się pięć wachlarzowato ułożonych nasypów ziemnych. Formy są ledwo widoczneCzytaj dalej „Grobowce sprzed 5500 lat w Lesie Sobockim”