Historia 1901-1918 – Golęczewo

Z wizytą w kamienicy Paula Fischera

Wyspiańskiego 10, okazała secesyjna kamienica na poznańskim Łazarzu. To tutaj w latach 1904-1915 mieszkał Paul Fischer, główny projektant założenia architektonicznego wzorcowej wsi Golęczewo. Księga adresowa Poznania z roku 1912 podaje adres Fischera (w drugiej linii): Hardenbergstrasse 4, parter. Od 1919 i znów po II wojnie, ulica nazywa się Wyspiańskiego. Dokładniej, kamienica (na pocztówce – zCzytaj dalej „Z wizytą w kamienicy Paula Fischera”

1911: Remont mostu na Samicy

Most na rzeczce Samica to popularne miejsce spacerowe dla mieszkańców Golęczewa. Urokliwy zakątek Lasu Sobockiego kiedyś miał dużo większe znaczenie – tędy przebiegała droga łącząca istotne miejscowości. O istotności drogi na Rostworowo możemy się przekonać nawet dziś, obserwując resztki nawierzchni z polnego kamienia, pokrywające fragment prowadzący od mostu w górę. Jak donosi powiatowy tygodnik urzędowyCzytaj dalej „1911: Remont mostu na Samicy”

1909: Buhaj z Dworcowej 38

Nieoceniony periodyk urzędowy powiatu Poznań-Zachód (Kreisblatt des Kreises Posen-West), wydanie z 2 grudnia 1909, donosi: „Golenhofen, 29 listopada 1909 r. (stacja hodowli byków). Osadnik Thomas Frey z Golenhofen nabył za 600 marek buhaja hodowlanego czarno-białej rasy nizinnej Jeverländer, ze stada H. Gerdes w Mehringsburgu. W tym celu Królewska Komisja Osadnicza i Izba Rolnicza zatwierdziły dotacjęCzytaj dalej „1909: Buhaj z Dworcowej 38”

1903: panorama Golęczewa ze szklanego slajdu

Przed nami widok wzorcowej wsi niemieckiej z czasów budowy, zapisany na niepozornej szklanej płytce. Niedawno wzniesione budynki są jeszcze niezamieszkałe, a przestrzeń dokoła zaskakuje pustką. Nabyta na internetowej aukcji szklana płytka o rozmiarach 9,5 cm na 8,5 cm jest jednym z setek, a może nawet tysięcy slajdów, wydawanych seryjnie przez wyspecjalizowane wydawnictwo Theodora Benzingera wCzytaj dalej „1903: panorama Golęczewa ze szklanego slajdu”

1916: Pamiątka z Knyszyna od Ericha Piefke

Jedno zdjęcie a kawał historii. Zakupiona na aukcji na e-bayu fotografia to jak e-mail wysłany z odległej przeszłości. Nadawca „e-maila”, Erich Piefke, nie żyje od ponad stu lat. Dzięki internetowym poszukiwaniom udało się odcyfrować jego tożsamość. Podpis na rewersie zdjęcia głosi: „Andenken an das Russenkommando beim Pionierkommando im Warthelager bei Posen. Skalitz, Vize-Feldwebel E. Piefke,Czytaj dalej „1916: Pamiątka z Knyszyna od Ericha Piefke”

Biedruski poligon w książce Franka Rohowskiego

Najnowszy, kwietniowy numer „Gazety Sucholeskiej” przypomina o niezwykłej publikacji pewnego Szwajcara, który prywatnym sumptem wydał album z setkami zdjęć z naszej gminy. Książka poświęcona jest sąsiadowi Golęczewa zza miedzy – biedruskiemu poligonowi. Dwujęzyczna książka „Krótka historia poligonu w Biedrusku i jego wyjątkowego sąsiada” to prawdziwy skarb dla amatorów historii naszego regionu. Frank Rohowski zebrał tuCzytaj dalej „Biedruski poligon w książce Franka Rohowskiego”

Cawein, czyli winnica w Golęczewie

W 1911/1912 Peter i Magdalena Cawein przybyli do Golenhofen z Ilbesheim (wówczas Bawaria, a dziś – Nadrenia-Palatynat). Równo sto lat po opuszczeniu Golęczewa przez Magdalenę, jej prawnuk Sebastian Kessler znalazł stronę goleczewo.com, a następnie podzielił się informacjami o historii rodziny. Prawdziwym rarytasem jest szczegółowy opis majątku golęczewskiego gospodarstwa Caweinów. Rodzina Petera Caweina (ur. 1857) pochodziłaCzytaj dalej „Cawein, czyli winnica w Golęczewie”

1909: Baurat Fischer opisuje pompę i wodociąg w Golęczewie

Pompa wodna napędzana turbiną wiatrową, zaopatrująca większość gospodarstw we wodę, wraz z instalacją wodociągową, była prawdziwym pomnikiem przemyślności projektanta wzorcowej wsi Golenhofen. Paul Fischer – bo o nim mowa, opisał szczegółowo całą tę instalację w czasopiśmie Archiv für Innere Kolonisation, w 1909 roku. Dziękuję Bibliotece Uniwersytecko-Miejskiej w Kolonii (Universitäts- und Stadtbibliothek Köln) za udostępnienie skanuCzytaj dalej „1909: Baurat Fischer opisuje pompę i wodociąg w Golęczewie”

Lista zmarłych ewangelików z Golęczewa 1905-1946 – gotowa!

Rozpoczęta we wrześniu 2022 r. praca nareszcie została zakończona. Po przejrzeniu setek aktów zgonu z Golęczewa, przechowywanych w Archiwum Państwowym w Poznaniu oraz w USC w Suchym Lesie, powstała lista osób wyznania ewangelickiego – niemieckich Golęczewian, z których ostatnia – Minna John, urodzona w Baborówku w 1873 r. – zmarła w 1946 roku. W tenCzytaj dalej „Lista zmarłych ewangelików z Golęczewa 1905-1946 – gotowa!”

1906: Jules Juret u Arwy na Dworcowej 40

Obszerny opis wizyty w domu osadnika pochodzącego z ówczesnych Węgier to kolejny fragment relacji francuskiego dziennikarza Julesa Hureta, z książki „De Hambourg aux marches de Pologne”. Tłumaczenie: Grzegorz Grupiński. Chociaż Francuz nie wspomina nazwiska gospodarza domu na Dworcowej 40, wiemy ze źródeł, że był nim Heinrich I Arwa (notabene syn Friedricha Arwy z Dworcowej 55;Czytaj dalej „1906: Jules Juret u Arwy na Dworcowej 40”