1903: berliński reportaż z Golęczewa w budowie

Rozmowy z bufetową w Rokietnicy, z listonoszem gdzieś koło Bytkowa, z chłopami w Sobocie – to wstęp do zakrapianej wizyty w golęczewskiej gospodzie w 1903 roku – kiedy wzorcowa niemiecka wieś była w budowie. Artykuł w „Berliner Tageblatt und Handels-Zeitung” przenosi nas w czasy germanizacji Poznańskiego. To żywa relacja, z perspektywy uważnego dziennikarza, niepozbawiona stereotypówCzytaj dalej „1903: berliński reportaż z Golęczewa w budowie”

Katarzyna Tamm, nestorka golęczewskich osadników

Archiwalne wydanie tygodnika „Poznaniak” z końca lat 90-tych zawiera artykuł z sylwetką Katarzyny Tamm z domu Rosinger, urodzonej w 1916 roku. Pani Katarzyna była prawdziwą nestorką Golęczewa a jej życiorys łączył niemiecką i polską historię wsi. W artykule autorstwa Krzysztofa Styczyńskiego o Golęczewie, pani Katarzyna Tamm wspominała: „Jestem najstarszą żyjącą i jedyną, jaka pozostała wCzytaj dalej „Katarzyna Tamm, nestorka golęczewskich osadników”

Gąsiory z dachu dawnej studni

Dzisiaj przekazano mi prawdziwy skarb. To trzy gąsiory z dachu nieistniejącego od ponad 50 lat ozdobnego ujęcia wody (studni), które stało przed golęczewską szkołą. Wszystkie trzy gąsiory są solidnie wykonane, pokryte ciemnografitową glazurą. Zabytki są doskonale zachowane. Od spodniej strony posiadają wypukłą cyfrę 9 – na tę chwilę nie wiem, co ona oznaczała. W jednymCzytaj dalej „Gąsiory z dachu dawnej studni”

Gustav i Margarethe Radeck na rodzinnych fotografiach

Dotychczas sylwetek właścicieli golęczewskiej Gospody pod Złotą Gwiazdą sprzed I wojny światowej można było jedynie się domyślać na archiwalnych pocztówkach. Teraz, dzięki drobnej wzmiance odnalezionej w lokalnej gazecie, stają przed nami jak żywi. Podczas poszukiwania w Internecie informacji o Gustavie Radecku natrafiłem na artykuł w lokalnej gazecie Adlershofer Zeitung z roku 2014. Tekst był poświęconyCzytaj dalej „Gustav i Margarethe Radeck na rodzinnych fotografiach”

Przed golęczewską kuźnią

Ulica Tysiąclecia sprzed ponad 100 laty. Pierwotny wygląd budynków z numerami 1, 2 i 3, a także grupka osadników – to wszystko możemy zobaczyć na fragmencie pocztówki z ok. 1913 roku, której skan niedawno zakupiłem. Ta fotografia jest wyjątkowa pod kilkoma względami. Po pierwsze, jest tu doskonale widoczny budynek kuźni (z lewej – obecnie wCzytaj dalej „Przed golęczewską kuźnią”

1912: młodzieżowa straż ogniowa

Grupa młodzieży z Golenhofen, stojąca przed wejściem do szkoły – to Jugendwehr, coś w rodzaju „młodzieżówki straży pożarnej”. To unikalne zdjęcie jest częścią zakupionego przeze mnie skanu pocztówki z ok. 1912 roku. Chłopcy ubrani są zgodnie z ówczesną modą w „dorosłe” stroje, przez co wyglądają na dużo starszych. Trzymają flagi – najprawdopodobniej czarno-biało-czerwone, czyli barwyCzytaj dalej „1912: młodzieżowa straż ogniowa”

Lista osadników Golenhofen – premiera!

Po licznych, długich wieczorach, spędzonych na rozczytywaniu dokumentów, sfotografowanych w archiwum w Gnieźnie, nareszcie udostępniłem efekt tej pracy – listę osadników wzorcowej wsi w Golęczewie. Arwowie spod Belgradu i Aradu, Hesselowie znad Morza Azowskiego, a Specht – z samego Berlina… Udało się ustalić większość nazwisk właścicieli domów w Golenhofen w latach 1906-1909, a dla większościCzytaj dalej „Lista osadników Golenhofen – premiera!”

Prof. Kenny Cupers: O Golęczewie na jutrzejszej konferencji naukowej w Lipsku

Na rozpoczynającej się jutro konferencji „Architektur als Exponat. Museale Präsentationen in transnationalen Verflechtungen”, organizowanej przez Instytut Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza, Kenny Cupers, profesor Uniwersytetu w Bazylei wygłosi referat “Golęczewo/Golenhofen and the arts and technics of internal colonialism” (Golęczewo/Golenhofen oraz sztuka i techniki wewnętrznej kolonizacji). Wystąpienie Kenny’ego Cupersa (piątek 29 X godz. 10.30)Czytaj dalej „Prof. Kenny Cupers: O Golęczewie na jutrzejszej konferencji naukowej w Lipsku”

Dworcowa 51: dyplom od cesarza na strychu

Z przyjemnością prezentuję znalezisko, jakiego dokonał mieszkaniec domu przy Dworcowej 51 na swoim strychu. Jest to dyplom dziękczynny, wystawiony w imieniu cesarza niemieckiego i króla pruskiego Wilhelma II w 1895 roku, z okazji 25-lecia bitwy pod Villiers. Bój pod Villiers był jednym z ważnych zwycięstw Niemców w wojnie prusko-francuskiej. „Pamiętając o krwawych laurach zdobytych przezCzytaj dalej „Dworcowa 51: dyplom od cesarza na strychu”

1906: Golęczewo zmienia nazwę na Golenhofen

Wzorcowa niemiecka wieś nie mogła nazywać się po polsku. Oto akta, dokumentujące zmianę nazwy naszej wsi na jakże niemieckie Golenhofen. Tylko co to znaczy Golenhofen? Można tylko sobie wyobrazić, jakim dyskomfortem było dla działaczy pruskiej Komisji Kolonizacyjnej, meldowanie o postępach akcji osadniczej we wsi Golenczewo. A może Golentschewo? Urzędowa była ta pierwsza wersja, ale wCzytaj dalej „1906: Golęczewo zmienia nazwę na Golenhofen”