Majątek – Golęczewo

Toniszewo, Golęczewo – dwa dwory, jedna historia

Parę kilometrów za Wągrowcem, we wsi Toniszewo, znajduje się zaniedbany dwór. Z Golęczewem wiążą go nie tylko osoby właścicieli. Dwór w Toniszewie daje wyobrażenie, jak mógł wyglądać ten golęczewski, którego pozostałości możemy oglądać przy ulicy Krętej. 19 czerwca 1885 r. zmarł Theodor Bayer, właściciel majątku w Golęczewie, emerytowany oficer pruskiej armii, utrzymujący świetne stosunki zCzytaj dalej „Toniszewo, Golęczewo – dwa dwory, jedna historia”

1880: Ksiądz Grabowski, oficer Bayer i Kulturkampf

Przenosimy się w czasy początku Kulturkampfu – walki państwa pruskiego z Kościołem katolickim, która w Poznańskiem często łączyła się ze zwalczaniem polskości jako takiej. W Chludowie jako wikary pracuje ksiądz Józef Grabowski, szykanowany przez pruską administrację. Jednocześnie, utrzymuje świetne stosunki z Niemcem, protestantem, właścicielem dóbr golęczewskich – Theodorem Bayerem. Urodzony we Wronkach w 1835 r.Czytaj dalej „1880: Ksiądz Grabowski, oficer Bayer i Kulturkampf”

1838: Pogrzeb Jana Gorczyczewskiego, właściciela Golęczewa

Jan Gorczyczewski nabył majątek w Golęczewie prawdopodobnie między 1817 a 1820 rokiem. Wsławił się nieprzejednaną postawą wobec planów uwłaszczenia chłopów w Poznańskiem (pisał o tym Marian Bajer w swojej pracy „Dwaj Golęczewianie opisani przez historyków”). Okazuje się, że była to całkiem znamienita i zasłużona postać, o czym świadczy zamieszczony poniżej tekst. Podczas poszukiwań internetowych trafiłemCzytaj dalej „1838: Pogrzeb Jana Gorczyczewskiego, właściciela Golęczewa”

Nowość: Lista właścicieli golęczewskiego majątku

Nie było łatwo pozbierać strzepy informacji o ziemianach, którzy rezydowali w skromnym dworze nad stawem w Golęczewie. To, co mi się udało zgromadzić, udostępniłem na nowej stronie. Mam nadzieję, że w przyszłości ta strona zostanie wzbogacona o nowe informacje. Na fotografii w nagłówku strony – Antoni Błociszewski, który kupił posiadłość w Golęczewie w 1897 roku.Czytaj dalej „Nowość: Lista właścicieli golęczewskiego majątku”

1906: Opis wsi Golenhofen wg Schwochowa

„Ansiedlunsgdorf Golenhofen” to wydana w Lesznie w 1908 r. dla potrzeb patriotycznego nauczania szkolnego broszura, opisująca dzieje niemieckiej kolonizacji na wschodzie. Co dla nas ważne, jest tam rozdział o niemieckiej wsi wzorcowej w Golęczewie. Jest to barwny reportaż z wizyty H. Schwochowa, odbytej w naszej wsi najprawdopodobniej latem 1906 roku. Książeczka tworzyła zestaw z dużąCzytaj dalej „1906: Opis wsi Golenhofen wg Schwochowa”

1861: XIX-wieczne Golęczewo na mapie katastralnej

Kilkanaście domów wzdłuż dzisiejszej ul. Tysiąclecia, oraz zabudowania majątku nad stawem – taki obraz wsi przedstawia szczegółowa mapa katastralna, dostępna w poznańskim Archiwum Państwowym. Golęczewo sprzed 160 laty było naprawdę bardzo podrzędną miejscowością! Mapa jest „wielowarstwowa”. Została stworzona w 1861 r., ale na podstawie starszej mapy z 1847 r., przy czym zmiany, np. wyburzone wCzytaj dalej „1861: XIX-wieczne Golęczewo na mapie katastralnej”

1897: tak wyglądały zabudowania golęczewskiego majątku

Stajnie, obory, stodoły – wszystko to mieściło się pomiędzy obecnymi ulicami: Krętą, Cichą, Stolarską i Krzywą. Rozplanowanie zburzonych przed ponad 100 laty budynków majątku udało mi się zrekonstruować dzięki rysunkowi w polisie ubezpieczeniowej z 1897 r. Budynek Materiał / dach Wymiary (w stopach) dł. x szer. x wys. 1/ Dom mieszkalny (dwór) Murowany, kryty dachówkąCzytaj dalej „1897: tak wyglądały zabudowania golęczewskiego majątku”

Nad stawem golęczewskiego majątku

Staw przy ul. Tysiąclecia dawniej stanowił centrum Golęczewa. Na fragmencie pocztówki z ok. 1910 r. widzimy pozostałości golęczewskiego majątku – dworski park i zabudowania gospodarcze, po których dziś nie ma śladu. Na pierwszym planie starego zdjęcia pod pompą pozuje mężczyzna z pieskiem. Po drugiej stronie stawu, z lewej strony zdjęcia, widać drewniany budynek, a zaCzytaj dalej „Nad stawem golęczewskiego majątku”

1875: sposób na myszy z golęczewskiego majątku

Jak zwalczał polne myszy Theodor Bayer, właściciel Golęczewa? O tym dowiadujemy się z pewnego czasopisma gospodarskiego, wydanego w 1875 roku. Theodor Bayer był emerytowanym oficerem pruskiej armii. Jako właściciel golęczewskiego majątku, utrzymywał dobre stosunki z Polakami (miał żonę Polkę). Poniższy artykuł o tytule „Neue Vertilgungsart der Feldmäuse” pochodzi z wydanej w Ratyzbonie (Regensburg) czasopisma „NeuesteCzytaj dalej „1875: sposób na myszy z golęczewskiego majątku”