goleczewo

56 wieków historii: Danuta Żurkiewicz o badaniach grobowców w Lesie Sobockim

O odkryciu pięciu grobowców kultury pucharów lejkowatych w lesie koło Golęczewa pisaliśmy już w 2021 roku. Teraz, specjalnie dla czytelników strony goleczewo.com, o prowadzonych tam badaniach opowiada dr Danuta Żurkiewicz z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Kto i jak odkrył grobowce? Grobowce w Sobocie zostały odkryte „zdalnie” w 2018 roku, przez archeologa Tomasza Wiktorzaka, któryCzytaj dalej „56 wieków historii: Danuta Żurkiewicz o badaniach grobowców w Lesie Sobockim”

„Golęczewo – Architecture of Conflict and its Aftermath” – historia i współczesność w pejzażu wsi

Mamy kolejną publikację naukową o architekturze Golęczewa. Tym razem naszą wsią zainteresował się dr Piotr Zierke, adiunkt na Politechnice Poznańskiej i prodziekan ds. studenckich tejże uczelni. Zapytałem autora artykułu „Golęczewo – architektura konfliktu i jego następstw”, co sprawiło, że zajął się fenomenem wzorcowej wsi Golenhofen. Artykuł „Golęczewo – Architecture of Conflict and its Aftermath” zostałCzytaj dalej „„Golęczewo – Architecture of Conflict and its Aftermath” – historia i współczesność w pejzażu wsi”

1880: Ksiądz Grabowski, oficer Bayer i Kulturkampf

Przenosimy się w czasy początku Kulturkampfu – walki państwa pruskiego z Kościołem katolickim, która w Poznańskiem często łączyła się ze zwalczaniem polskości jako takiej. W Chludowie jako wikary pracuje ksiądz Józef Grabowski, szykanowany przez pruską administrację. Jednocześnie, utrzymuje świetne stosunki z Niemcem, protestantem, właścicielem dóbr golęczewskich – Theodorem Bayerem. Urodzony we Wronkach w 1835 r.Czytaj dalej „1880: Ksiądz Grabowski, oficer Bayer i Kulturkampf”

Edward Wojciechowski, Czesław Fijak – przywrócić twarze ofiar wojny

Na pamiątkowej tablicy pod figurą NMP widnieje kilka nazwisk polskich ofiar II wojny światowej. Dwie z nich odnajdziemy na fotografii z rodzinnego archiwum Jerzego Maciaszka. Rodzina Wojciechowskich sprowadziła się do Golęczewa prawdopodobnie w 1922 roku, wkrótce po narodzinach syna Edwarda. Wojciech i Julianna z d. Kolata kupili gospodarstwo i dom na Dworcowej 44. W 1928Czytaj dalej „Edward Wojciechowski, Czesław Fijak – przywrócić twarze ofiar wojny”

1908: Opis Golenhofen, czyli skąd przybyli osadnicy

W literaturze, w tym także prasie niemieckiej sprzed I wojny światowej, można znaleźć różne i sprzeczne informacje o pochodzeniu osadników, sprowadzonych do wsi wzorcowej Golenhofen. Na przykład, że niektórzy przybyli z Bośni; lub też że wśród nich nie było miejscowych Niemców, bo byli zbyt skłonni do polonizacji. Z poszukiwań w archiwach wiedziałem już, że byłoCzytaj dalej „1908: Opis Golenhofen, czyli skąd przybyli osadnicy”

1940: Naziści filmują w Golęczewie

Zachowane filmowe ujęcia z czasów II wojny, nawet w większych miastach, należą do rzadkości. Myśl o tym, że gdziekolwiek istnieje tak stare nagranie z Golęczewa, wydawałaby się nierealna. A jednak! W propagandowym filmie, nakręconym na zlecenie NSDAP i Reichsjugendführung, odnalazłem kilkunastosekundowy fragment nagrany w okupacyjnym Golenhofen. Niemy film „Ostland – deutsches Land” (Wschodnia kraina –Czytaj dalej „1940: Naziści filmują w Golęczewie”

Irena Kuberacka-Kozieł: Wspomnienie o rodzinie Wolter

Niemiecka rodzina Wolter mieszkała do 1945 roku w skromnym domu na ul. Tysiąclecia 4. W czasie wojny pracowała u nich Irena Kuberacka(-Kozieł). Wspomnienie o pracy u Wolterów, zachowane w pamięci rodziny, pokazuje jak trudnych wyborów musieli ludzie dokonywać podczas wojny – również Niemcy. Informacje spisała ze wspomnień rodziny wnuczka Ireny, Magdalena Kozieł-Zaworska (której serdecznie dziękuję).Czytaj dalej „Irena Kuberacka-Kozieł: Wspomnienie o rodzinie Wolter”

1945: Golęczewianie dobijają hitlerowskiego gada

To było dokładnie 80 lat temu. 19 stycznia 1945 roku niemiecka ludność uciekła z Golęczewa przed nadciągającym frontem. Kilka tygodni później między Golęczewem i Zielątkowem rozegrała się bitwa z niedobitkami niemieckiego wojska, wycofującymi się z oblężonego Poznania. W walkach uczestniczyły dziesiątki golęczewian. Do tego czasu przenosi nas relacja, zawarta w artykule Stefana Konopińskiego „Legitymacja iCzytaj dalej „1945: Golęczewianie dobijają hitlerowskiego gada”

Tak odkrywałam Golęczewo – wywiad z Marią Bajer

Maria Bajer. Nauczycielka w golęczewskiej szkole (w latach 1994 – 2000 jej dyrektorka), autorka i redaktorka licznych publikacji o historii wsi, inicjatorka powołania i wieloletnia prezeska Stowarzyszenia Golęczewian, animatorka i organizatorka wielu zdarzeń i działań (m.in. przyjęcia do golęczewskich domów matek z dziećmi, które dotknęła powódź 1997 roku oraz dwukrotnych pobytów studentów architektury Politechniki naCzytaj dalej „Tak odkrywałam Golęczewo – wywiad z Marią Bajer”

1838: Pogrzeb Jana Gorczyczewskiego, właściciela Golęczewa

Jan Gorczyczewski nabył majątek w Golęczewie prawdopodobnie między 1817 a 1820 rokiem. Wsławił się nieprzejednaną postawą wobec planów uwłaszczenia chłopów w Poznańskiem (pisał o tym Marian Bajer w swojej pracy „Dwaj Golęczewianie opisani przez historyków”). Okazuje się, że była to całkiem znamienita i zasłużona postać, o czym świadczy zamieszczony poniżej tekst. Podczas poszukiwań internetowych trafiłemCzytaj dalej „1838: Pogrzeb Jana Gorczyczewskiego, właściciela Golęczewa”