Jan Figna: z Golęczewa do Dachau

Krótkie cztery lata trwała golęczewska emerytura wybitnego działacza samorządowego, burmistrza trzech polskich miast. W 1941 roku Jan Figna wrócił do Golęczewa – a dokładniej, urna z jego prochami.

Jan Figna pochodził z Górnego Śląska – urodził się w 1886 r. Nowych Hajdukach (dziś to część Chorzowa). Przeniósł się do Wielkopolski, robiąc karierę urzędniczą. W 1917 r. został burmistrzem w Bninie, a od 1919 r. sprawował tę funkcję w Jarocinie. Po trzech latach wrócił na Górny Śląsk, obejmując urząd burmistrza Pszczyny – jako pierwszy Polak po odzyskaniu niepodległości. Dwanaście lat kadencji Figny w Pszczynie to liczne osiągnięcia w rozwoju miasta, ale także – trudności i spory, związane również z tarciami pomiędzy polską i niemiecką ludnością w mieście (więcej na ten temat na Wikipedii).

Pszczyna, 29 czerwca 1922 – dzień uroczystości włączenia ziemi pszczyńskiej do Polski. Stoją w drugim rzędzie w środku od lewej: poseł Wojciech Korfanty, gen. broni Stanisław Szeptycki, były komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na powiat pszczyński ppor. Stanisław Krzyżowski, ks. Jan Kapica, wojewoda śląski Józef Rymer. W środku, w dolnym rzędzie siedzą cywile : starosta katowicki Jan Mildner, starosta pszczyński Franciszek Lerch, burmistrz Pszczyny Jan Figna. Źródło: Wikipedia, domena publiczna

W 1934 r. Jan Figna zrezygnował z urzędu w Pszczynie. Powodem były problemy zdrowotne: utrata wzroku i częściowo słuchu. W wieku 48 lat przeszedł na polityczną emeryturę i osiadł w Golęczewie, zakupiwszy dom przy ul. Dworcowej 35. Zamieszkał tam z drugą żoną, Melanią z Dobrzyńskich, oraz z dziećmi z pierwszego i drugiego małżeństwa. Pierwsza żona, Ewa z Sierszulskich, zmarła w 1920 r.

Rodzina Fignów ok. 1924 r., z czasów pszczyńskich. Kolejno od lewej: Melania Figna z d. Dobrzyńska; Bogdan syn Melanii i Jana; córka Aniela (ur. 1914, córka Ewy z d. Sierszulskiej), syn Ludwik (ur. 1913, syn Ewy z d. Sierszulskiej); Jan Figna; Marian (syn Ewy i Jana). Zdjęcie ze zbiorów p. Rybickich.

Synowie Jana Figny z drugiego (Bogdan) i pierwszego (Marian) małżeństwa. Zdjęcie z 1930 r., udostępnione przez p. Rybickich.

Na początku wojny niemieckie władze aresztowały Jana Fignę jako jednego z działaczy polskiej elity politycznej. Na Wielkanoc 1941 roku żona Melania otrzymała przesyłkę – urnę z prochami męża, przesłaną z obozu w Dachau.

Jan Figna jest jedną z ofiar II wojny światowej, upamiętnionych tablicą pod golęczewską figurą NMP.

Melania Figna zmarła w 1958 r. Na Dworcowej 35 gospodarzyła Aniela, córka pierwszej żony Figny, wraz z mężem Koteckim, byłym właścicielem browaru w Gnieźnie. Od 1981 r. dom jest własnością państwa Rybickich, którym bardzo dziękuję za udostępnienie zdjęć rodzinnych Fignów i przekazane informacje.