Majdany, między Golęczewem a Złotkowem

Jeszcze w czasie II wojny światowej było tu koło 10 domów. Dzisiaj po tym osiedlu nie ma już śladu. Jak wyglądały Majdany – możemy zobaczyć dzięki zdjęciom udostępnionym przez rodzinę Kozieł z Golęczewa, a także dokumentom od Witolda Rewersa.

Majdany powstały przed II wojną św. nieco na północ od obecnego rezerwatu Gogulec. Dokładną lokalizację wskazuje litera M (podkład: mapy.cz; „G” to Gogulec). Chociaż były położone blisko Złotkowa, administracyjnie w dokumentach wspomniane są jako część obrębu Golęczewo.

Dziś (październik 2023) to miejsce wygląda tak. To jest skrzyżowanie leśnych duktów, na mapce powyżej – nieco na lewo od litery „M”.
Rozplanowanie osady pokazuje ta mapka, udostępniona przez p. Witolda Rewersa (źródło: Archiwum Państwowe w Poznaniu). Mapka była częścią dokumentacji budowlanej budynku zaznaczonego na czerwono (parcela Stanisława Raszewskiego). Według dokumentu, działka 1 była własnością W. Kopcińskiego, a właścicielem nr 2 był Wincenty Woźniak. Kolejni właściciele działek, aż do numeru 11 to Winiewicz, Maciaszek, Brantkiewicz, Krysiak, Rutkowski, Wojtkowiak, Dropikowski i Guźniczak. Na wschodnim brzegu stawu zaznaczony jest drewniany dom na działce z numerem 12 z nazwiskiem J. Konarczyk.

Osada została rozplanowana dokoła stawu, sąsiadującego od północy z Gogulcem. Dzisiaj oba „akweny” są gęsto zarośnięte dużymi drzewami, po wodzie nie ma śladu. Trudno uwierzyć, że te zdjęcia zostały wykonane właśnie tutaj.

Majdany, II wojna św.; w tle budynek gospodarczy rodziny Raszewskich, w którym wygospodarowano jeden pokój mieszkalny i kuchnię. Czteroosobowa rodzina Raszewskich mieszkała w tym budynku od 1938 do 1942r. Na łodzi stoją kolejno: Jan Maciaszek, Bolesław Kozieł, Salomea Raszewska(-Galas), Stefania Raszewska(-Pokora), Łucja Raszewska(-Rewers), Stanisława Gocałek(-Zielińska), Franciszka Gocałek(-Krzyżańska), Bronisława Gocałek(-Walkowiak), Stanisław Kozieł, Józef Gocałek.

W 1938 r. Stanisław i Stefania Raszewscy wystąpili z wnioskiem o budowę tego domu nad stawem w Majdanach. Według żyjących jeszcze ostatnich mieszkanek Majdan, Łucji Rewers i Salomei Galas, dom ten nigdy nie został wybudowany, a w 1941 r. niemieckie władze okupacyjne podjęły decyzję o wysiedleniu wszystkich mieszkańców osady. Ostateczny termin wyprowadzki został wyznaczony na 22 października 1942 r.

Podczas wizji lokalnej (2023 r.) zauważyłem w tym miejscu resztki podmurówki jakiegoś ceglanego budynku. Może to być budynek gospodarczy zaadoptowany w części na mieszkalny lub stodoła rodziny Raszewskich.

Zdjęcie lotnicze z czasów II wojny św. – zabudowania Majdanów widać w górnej części kadru, wzdłuż wyraźnej drogi. Nieco bardziej na południe, na lewo obok ciemnego obszaru (staw i las) można zauważyć jakiś obiekt na parceli Raszewskich. Goldau to niemiecka nazwa Złotkowa.

Majdany k. Złotkowa, r. 1943. Dorośli: Franciszka Gocałek, Jan Maciaszek, Bronisława Gocałek, Stanisław Kozieł, Stanisława Gocałek, Bolesław Kozieł, Józef Gocałek. Dziewczynki: Salomea i Łucja Raszewskie oraz chłopcy
Majdany, lata II wojny. NN Raszewski, NN Raszewski, Bronisława Walkowiak z d. Gocałek, Stanisław Kozieł

Jak bardzo ta okolica się zmieniła, pokazują nie tylko te zdjęcia, ale i informacje od mieszkańców Złotkowa. „W latach 80-tych były tam bagna z podwójnym dnem. Chodziliśmy po tych bagnach i zbieraliśmy grzyby. Rosły tam drzewa 40-letnie i starsze”. „Za dzieciaka w latach 80-tych często bawiliśmy się w spalonych ruinach domu i obory”. „Na Gogulcu w końcówce lat 60 graliśmy w hokeja i łowiliśmy ryby, było dużo wody”.

Dziękuję Mirosławie i Markowi Kozieł oraz Witoldowi Rewersowi za udostępnienie materiałów i informacji. Jeśli ktoś ma inne zdjęcia i wiadomości o dawnych Majdanach, zachęcam do podzielenia się i poproszę o kontakt.

Tyle zostało… Rozbity talerz z sygnaturą zakładu w Chodzieży (niem. Kolmar), znaleziony na terenie Majdanów.